🌟 Warto przeczytać: „Włączenie osób senioralnych w życie społeczne poprzez muzykę, wspólnotę i podejście DEI”

💬 Nasz nowy artykuł już dostępny na EPALE!

👉 Zapraszamy do lektury: https://epale.ec.europa.eu/en/node/402175

Artykuł pokazuje, jak muzyka, rytm i wspólnota mogą być potężnymi narzędziami włączania osób senioralnych w życie społeczne. Działania te promują wartości Diversity, Equity & Inclusion (DEI) – czyli różnorodność, równość i inkluzję – i są dostępne dla osób o różnych możliwościach i doświadczeniach. 📣

🧠 Najważniejsze wnioski z artykułu:

🎼 Muzyka aktywizuje umysł – rytm i taniec pobudzają funkcje kognitywne, wspierają uwagę, pamięć i stabilność emocjonalną osób starszych.

💪 Przeciwdziałanie wykluczeniu – działania muzyczne pomagają seniorom pokonać izolację i wzmacniają poczucie sprawczości.

👥 Społeczna wspólnota – uczestnictwo w grupowych praktykach daje poczucie przynależności, przeciwdziała samotności i marginalizacji.

📊 Dyskryminacja i przemoc wobec osób starszych – jak wygląda sytuacja w Polsce i Europie?

🧓 Dyskryminacja ze względu na wiek

Dyskryminacja ze względu na wiek, czyli ageizm, to zjawisko powszechne w Europie. Według badań aż 42% obywateli UE uważa, że dyskryminacja ze względu na wiek jest powszechna, a osoby starsze częściej zauważają takie zachowania niż młodsze pokolenia. Jednym z najczęściej zgłaszanych kontekstów jest rynek pracy, ale dyskryminacja występuje też w usługach finansowych, opiece zdrowotnej czy miejscu publicznym. (Cambridge University Press & Assessment)

W Polsce badania pokazują, że 50% osób uważa, że seniorzy/seniorki nie są traktowani z należytym szacunkiem, a prawie 60% twierdzi, że są gorzej traktowani z powodu wieku. Wśród wskazywanych form gorszego traktowania znajdują się m.in. lekceważenie, obojętność, nieprzyjemne żarty, wykorzystywanie materialne czy zastraszanie. (niebieskalinia.pl)

👵 Przemoc wobec osób starszych

Przemoc wobec seniorów jest poważnym problemem społecznym, często pozostającym w cieniu dyskusji publicznej. W Polsce 3,6% osób starszych w ciągu ostatnich trzech lat doświadczyło przemocy, a 8,5% czuje się zaniedbywanych przez rodzinę. 43% Polaków zetknęło się z przemocą wobec seniorów w swoim otoczeniu. (przemocymowimystop.mrips.gov.pl)

Najczęściej wskazywane formy przemocy to przemoc psychiczna i ekonomiczna, takie jak znieważanie, wyzwiska, lekceważenie, groźby, zabieranie pieniędzy czy zastraszanie. Ofiarami częściej są kobiety, osoby starsze i mieszkające w środowiskach wiejskich. (przemocymowimystop.mrips.gov.pl)

Dane europejskie również pokazują alarmujące liczby: wg WHO w Europie rocznie co najmniej 4 mln osób starszych doświadcza przemocy fizycznej, 6 mln przemocy ekonomicznej, a 29 mln przemocy psychicznej. Wiele przypadków nigdy nie jest zgłaszanych ani oficjalnie udokumentowanych. (gov.pl)

💡 Co możemy zrobić – przeciwdziałanie dyskryminacji i przemocy wobec osób starszych?

🧠 Edukacja społeczna

Przeciwdziałać ageizmowi poprzez kampanie społeczne, edukację międzypokoleniową i promowanie pozytywnych wzorców starzenia się. (EPALE – European Commission)

Uwrażliwiać młodsze pokolenia na stereotypy związane z wiekiem – zmiany zaczynają się od codziennych postaw i relacji.

🤝 Budowanie wspólnot i aktywności

Organizować i wspierać działania, które zwiększają uczestnictwo społeczne seniorów/seniorki – spotkania, kluby, zajęcia kulturowe i muzyczne, warsztaty DEI.

Włączać osoby starsze w procesy decyzyjne – ich doświadczenie jest wartością dodaną dla całej społeczności.

🛡️ Wsparcie systemowe

Promować polityki publiczne chroniące prawa seniorów – w tym ochronę przed dyskryminacją w opiece zdrowotnej, zatrudnieniu i usługach publicznych. (Cowzdrowiu)

Zapewniać dostęp do bezpłatnych usług interdyscyplinarnych: prawnych, psychologicznych, medycznych i socjalnych dla ofiar przemocy.

📣 Reagowanie na przemoc

Zwiększać dostęp do mechanizmów zgłaszania przemocy wobec seniorów/seniorki – infolinie, procedury „Niebieskiej Karty”, punkty wsparcia.

Szkolić profesjonalistów/profesjonalistki i wolontariuszy/wolontariuszki w rozpoznawaniu sygnałów przemocy i właściwej reakcji.

Podsumowanie

Włączenie osób senioralnych w życie społeczne to nie tylko kwestia edukacji czy aktywności kulturalnej – to również walka z dyskryminacją, stereotypami i przemocy wobec seniorów.

Muzyka, rytm i wspólnota to narzędzia, które mogą budować przestrzeń równości, szacunku i partnerstwa pokoleń. Poprzez działania DEI tworzymy bardziej sprawiedliwe społeczeństwo, w którym wszystkie głosy są słyszane i cenione – niezależnie od wieku. 🌍

📖 Zapraszamy do lektury artykułu na EPALE – inspiracji do działania i refleksji!
👉 https://epale.ec.europa.eu/en/node/402175